İnsan vücudunda yaşanan pek çok farklı şeyi düşündüğünüzde, kayda değer miktarda hücreden oluştuğunu tahmin edebilirsiniz. Beyin hücrelerinden kan hücrelerine, deri hücrelerinden kök hücrelere kadar her tür, bir araya geldiklerinde bizi canlı ve işlevsel tutan belirli bir görevi yerine getirecek şekilde hassas şekilde ayarlanmıştır. Peki ama insan vücudunda tam olarak kaç hücre olduğunu hiç düşündünüz mü?
1.500’den fazla bilimsel makalenin yeni bir analizine göre, ortalama bir yetişkin erkekte muazzam bir şekilde 36 trilyon, ortalama bir yetişkin kadında 28 trilyon ve 10 yaşındaki ortalama bir çocukta 17 trilyon hücre bulunuyor. Kısacası, gerçekten çok sayıda hücremiz var.
En küçük ve en büyük hücreler
Almanya, Kanada, İspanya ve ABD’deki kurumlardan gelen araştırmacılar, beklenmedik bir şekilde, en küçük hücrelerin toplam kütlesinin, daha büyük hücrelerin toplam kütlesiyle hemen hemen aynı olduğunu buldu.Makalelerinde yazdıklarına göre “Bu modeller, organizma genelinde hücre boyutu ve sayısı arasında bir ödün vermeyi öneriyor ve hücre türleri arasında hücre boyutu homeostazisinin varlığını ima ediyor.”
Bu sonuçlara ulaşmak için ekip, daha önce yayınlanmış veriler üzerinde kapsamlı bir çalışma yürüttü ve özellikle hangi hücre türlerinin mevcut olduğunu, her türden kaç tane olduğunu, bunların kütle ve boyutlarını inceledi. 60 dokuda bilinen 400 hücre tipini içeren 1.200’den fazla farklı grup tanımladılar.
Üç referans anatomik modeli (70 kilogramlık yetişkin erkek, 60 kilogramlık yetişkin kadın ve 32 kilogramlık çocuk) kullanarak her vücut tipindeki toplam hücre sayısını tahmin ettiler.
Bu çalışmalar daha önce de yapılmıştı ve tahminler de aynı doğrultudaydı ancak hücre boyutu ve sayısı arasındaki ilişkiye dair araştırmalar hiçbir zaman burada olduğu gibi tüm insan vücudu üzerinde resmi olarak incelenmemişti.
Ortalama hücre boyutu diye bir şey yok
Araştırma yazarı Eric Galbraith, New Scientist ile yaptığı görüşmede “Ortalama bir hücre boyutunun olduğunu ve bizim çoğunlukla bu ortalama hücre boyutundan oluştuğumuzu tahmin edersiniz” dedi ve ekledi: “Fakat aslında bu doğru değil.”Bunun yerine, hücre boyutu ve sayısı arasında ters bir ilişki var gibi görünüyor. Bu sayede hücre türleri arasında dengeyi korumak için daha az sayıda büyük hücreye ve daha fazla sayıda daha küçük hücreye sahip gibi görünüyoruz.
Galbraith, “Vücudumuzda kütle bakımından hemen hemen aynı miktarda çok küçük hücrelerin yanı sıra çok büyük hücreler ve aradaki çeşitli hücre boyutlarına da sahibiz” diye ekliyor. Bunun altında yatan gelişim mekanizmaları henüz bilinmiyor ve hala cevaplanması gereken pek çok soru bulunuyor.
Yazarların vardığı sonuca göre, hücre büyüklüğü ve sayısına ilişkin bütünsel bakış açımız, bilgideki bazı büyük boşlukları tespit etmiş durumda ve bunlardan bazıları, toplam vücut lenfosit sayısı gibi sağlıkla ilgili sonuçlar doğurabilir. Ayrıca araştırmacılar, bu çalışmaların hücre büyümesi ve çoğalması hakkında bildiklerimizi de etkileyebileceğini belirtiyorlar.
Çalışma Proceedings of the National Academy of Sciences üzerinde yayınlandı.
chip.com.tr