Atatürk’ün İdam Fermanı
Mustafa Kemal Atatürk’ün 11 Mayıs 1920 tarihinde gıyabında çıkarılan idam kararı Divan-ı Harp tarafından verilerek, 24 Mayıs 1920 tarihinde Vahdettin tarafından onaylanmıştır.
Ancak son yıllarda yapılan tarih araştırmaları bu konunun biraz daha komplike bir hal almasına neden olmuştur. Bu fermanın sahte olduğu yönünde Türk tarihçilerinin araştırmaları kamuoyunda oldukça büyük ses getirmiştir. Damat Ferit’in bu süreçte İngilizlerden yana saf tutarak ve sonrasında Vahdettin’in, Damat Ferit’i görevinden alarak Milli Mücadele’ye dolaylı yoldan destek verdiği ve hazırlanan fermandaki imzanın İngilizler tarafından kopyalandığı Tarihçi Cezmi Yurtsever tarafından ispatlanmıştır.
İmza Sahte Mi?
24 Mayıs 1920 tarihinde sadrazamlık makamından Harbiye gözetiminde gönderilen bu belgenin sahte olduğunu ele veren en büyük delilin varlığı ise şu şekilde dile getirilmektedir.
“Belgenin Düzenlendiği tarihte hem sadrazam hem de Harbiye nazır vekili olan kişinin Damat Ferit olması”
Ayrıca belgenin protokole uygun olarak nizam edilmediği gerçeği bu durumu iddia vasfından çıkarmak için yeterli sebepler olarak gösterilebilir. Çünkü idam kararı belgelerinin Osmanlı kanunlarını denetleyen Şuray-ı Devlet Meclisi’nde görüşüldükten sonra Padişaha sunulması gerekmektedir. Bahsi geçen idam belgesinin orijinalini aşağıdan okuyabilirsiniz.
Atatürk’ün İdam Fermanı
“Kuvayı Milliye adı altında çıkardıkları fitne ve fesatla, anayasaya aykırı olarak halktan zorla para toplamak, asker almak, bunun aksine hareket edenlere işkence ve eziyet ederek şehirleri yakıp yıkmaya kalkışmak suretiyle iç güvenliği bozanların tertipçisi oldukları iddiasıyla haklarında dava açılan, Üçüncü Ordu Müfettişliğinden alınarak askerlik mesleğinden çıkartılmış bulunan Selanikli Mustafa Kemal Efendi, Eski yirmi yedinci fırka kumandanı miralaylıktan emekli İstanbullu Kara Vasıf Bey, Eski yirminci kolordu kumandanı Mirliva Salacaklı Fuat Paşa ile Eski Vaşington elçisi ve Ankara milletvekili Midillili Alfred Rüstem ve sıhhiye eski müdürü İstanbullu Doktor Adnan Bey ile Üniversite Batı Edebiyatı eski öğretmeni Halide Edip Hanımın, ayrıntıları 11 Mayıs 1336 (1920) tarihli ve 20 numaralı karar tutanağında yazılı olduğu üzre, Mülkiye Ceza Kanunu’nun kırk beşinci maddesinin birinci fıkrası delaletiyle elli beşinci maddesinin dördüncü fıkrası ve elli altıncı maddesi uyarınca, sahip oldukları askeri ve mülki rütbe ve nişanlarla, her türlü resmi ünvanlarının kaldırılmasına ve idamlarına, halen firarda bulunmaları dolayısıyla kanun hükümleri gereğince mallarının haczedilerek, usulüne göre idare ettirilmesine dair İstanbul bir numaralı sıkıyönetim mahkemesi tarafından gıyaben verilen hüküm ve karar, ele geçirildiklerinde tekrar yargılanmak üzere tasdik edilmiştir.
Bu Padişah Buyruğu’nu yürütmeye Harbiye Nazırı görevlisidir.”
Atatürkâün Ä°dam Fermanı | Tarih.kim - Tarih ve Medeniyet
Mustafa Kemal Atatürk’ün 11 Mayıs 1920 tarihinde gıyabında çıkarılan idam kararı Divan-ı Harp tarafından verilerek, 24 Mayıs 1920 tarihinde Vahdettin tarafından onaylanmıştır.
Ancak son yıllarda yapılan tarih araştırmaları bu konunun biraz daha komplike bir hal almasına neden olmuştur. Bu fermanın sahte olduğu yönünde Türk tarihçilerinin araştırmaları kamuoyunda oldukça büyük ses getirmiştir. Damat Ferit’in bu süreçte İngilizlerden yana saf tutarak ve sonrasında Vahdettin’in, Damat Ferit’i görevinden alarak Milli Mücadele’ye dolaylı yoldan destek verdiği ve hazırlanan fermandaki imzanın İngilizler tarafından kopyalandığı Tarihçi Cezmi Yurtsever tarafından ispatlanmıştır.
İmza Sahte Mi?
24 Mayıs 1920 tarihinde sadrazamlık makamından Harbiye gözetiminde gönderilen bu belgenin sahte olduğunu ele veren en büyük delilin varlığı ise şu şekilde dile getirilmektedir.
“Belgenin Düzenlendiği tarihte hem sadrazam hem de Harbiye nazır vekili olan kişinin Damat Ferit olması”
Ayrıca belgenin protokole uygun olarak nizam edilmediği gerçeği bu durumu iddia vasfından çıkarmak için yeterli sebepler olarak gösterilebilir. Çünkü idam kararı belgelerinin Osmanlı kanunlarını denetleyen Şuray-ı Devlet Meclisi’nde görüşüldükten sonra Padişaha sunulması gerekmektedir. Bahsi geçen idam belgesinin orijinalini aşağıdan okuyabilirsiniz.
Atatürk’ün İdam Fermanı
“Kuvayı Milliye adı altında çıkardıkları fitne ve fesatla, anayasaya aykırı olarak halktan zorla para toplamak, asker almak, bunun aksine hareket edenlere işkence ve eziyet ederek şehirleri yakıp yıkmaya kalkışmak suretiyle iç güvenliği bozanların tertipçisi oldukları iddiasıyla haklarında dava açılan, Üçüncü Ordu Müfettişliğinden alınarak askerlik mesleğinden çıkartılmış bulunan Selanikli Mustafa Kemal Efendi, Eski yirmi yedinci fırka kumandanı miralaylıktan emekli İstanbullu Kara Vasıf Bey, Eski yirminci kolordu kumandanı Mirliva Salacaklı Fuat Paşa ile Eski Vaşington elçisi ve Ankara milletvekili Midillili Alfred Rüstem ve sıhhiye eski müdürü İstanbullu Doktor Adnan Bey ile Üniversite Batı Edebiyatı eski öğretmeni Halide Edip Hanımın, ayrıntıları 11 Mayıs 1336 (1920) tarihli ve 20 numaralı karar tutanağında yazılı olduğu üzre, Mülkiye Ceza Kanunu’nun kırk beşinci maddesinin birinci fıkrası delaletiyle elli beşinci maddesinin dördüncü fıkrası ve elli altıncı maddesi uyarınca, sahip oldukları askeri ve mülki rütbe ve nişanlarla, her türlü resmi ünvanlarının kaldırılmasına ve idamlarına, halen firarda bulunmaları dolayısıyla kanun hükümleri gereğince mallarının haczedilerek, usulüne göre idare ettirilmesine dair İstanbul bir numaralı sıkıyönetim mahkemesi tarafından gıyaben verilen hüküm ve karar, ele geçirildiklerinde tekrar yargılanmak üzere tasdik edilmiştir.
Bu Padişah Buyruğu’nu yürütmeye Harbiye Nazırı görevlisidir.”
Atatürkâün Ä°dam Fermanı | Tarih.kim - Tarih ve Medeniyet