1-2 gün önce Kerem Demirbay'ın Almanya ile az maç oynamasından hareketle FIFA'ya başvurarak milli takım tercihini değiştirip yeniden Türk milli takımında oynayabilme hakkı kazanabileceğine dair haberler ve söylentiler olmuştu. Bu konu da sosyal medyada çeşitli kesimler arasında mümkün olduğu veya olmadığı yönünde tartışma yaratmıştı. Özellikle FIFA bu konuda birkaç kaz ve en son 2020'de kural değişiklikleri yaptığı için örnek olarak gösterilen oyuncuların durumu da geçerli örnekler olmaktan çıkıyordu.
Ben de bunun üzerine konudaki resmi belgeyi okumak suretiyle araştırayım dedim ve aşağıdaki bilgilere ulaştım.
Peşinen şunu söyleyeyim. Aşağıda paylaşacağım belgeler FIFA milli takım oyuncu uygunluğuyla ilgili tüm kuralları detayıyla yazıp açıklayan hukuk diliyle yazılmış belgeler olduğundan dolayı hem uzunlar hem de karmaşıklar. Ben de konunun uzmanı olmadığım için atladığım, gözden kaçırdığım noktalar olabilir. İşin tam doğrusunu spor hukukçuları bilecektir. Ben sadece "milli takım değiştirme" konusunun Kerem Demirbay'ı ilgilendiren kısmını elimden geldiğince itinayla inceleyerek ve en doğru çeviriyi yapmaya gayret ederek anladıklarımı aşağıda paylaşıyorum.
FIFA'nın 2020'de yaptığı değişiklikleri derleyerek 2021 başında yayınladığı ve kurallara ek olarak özellikle açıklama kısmında tanıdığı esneklikleri anlattığı şu belgeyi baz alacağım.
https://digitalhub.fifa.com/m/ccab990abf45fcf6/original/ro8mje8vw98yp3rvfbmi-pdf.pdf
Dediğim gibi belge uzun ve vatandaşlık tanımlarından, hangi şartlarda nasıl vatandaşlık değiştirilebileceğine kadar her türlü detayı içeriyor ama Kerem Demirbay gibi milli takım tercihini değiştirmek isteyen oyuncuları ilgilendiren bölüm yukarıdaki belgenin 31. sayfasındaki Article 9.
Kerem Demirbay Almanya ile A takımı seviyesinde resmi bir maça çıktığı için de onu ilgilendiren kısım Article 9'un 2. maddesinin c bendi... O da şöyle:
Gördüğünüz gibi bu c bendinin oyuncunun sağlaması gereken şartları açıklayan 6 alt maddesi var. 2. maddenin başıyla beraber bu c bendinin tam çevirisini yapalım:
Ön not: 2. madde hangi durumlardaki oyuncuların milli takım tercihini değiştirmesine izin verildiğini listeleyen madde, a ve b bentleri A takım seviyesinde oynamamış oyuncular için olduğu için ikisini atlıyorum. d ve e bentleri de sonradan kazanılan vatandaşlıklar veya oynadığı ülkenin vatandaşlığından atılan oyuncularla ilgili, onları da yazmayacağım.
Şimdi tek tek bu alt maddelerin Kerem Demirbay özelindeki durumlarını inceleyelim:
i) Bu madde zaten bir şartı değil de c bendinin A milli takımıyla resmi maça çıkmış oyuncuları kapsadığını belirleyen madde, önceden de belirttiğim gibi Kerem Demirbay Almanya ile A milli takım seviyesinde resmi maça çıktığı için bu kapsama giriyor.
ii) Bu maddeye göre milli takımını değiştirmek isteyen oyuncunun eski ülkesinin takımlarıyla (genç yaş takımları da dahil) ilk maçına çıktığında yeni geçmek istediği ülkenin vatandaşlığına sahip olması gerektiğini belirtiyor. Yani Kerem Demirbay için Almanya ile alt yaşlardaki ilk maçına çıktığında bile Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olması gerekiyor. Bildiğimiz kadarıyla Kerem Demirbay her zaman Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığına sahip olduğu için bu kapsama giriyor.
iii) Bu maddeye göre oyuncu son resmi maçına çıktığında 21 yaşında olmamalı. Kerem Demirbay Almanya ile son (ve aslında tek) resmi maçına çıktığında tarih 21.06.2017 Konfederasyon Kupası maçı ve bu tarihte kendisi 23 yaşında. Yani Kerem Demirbay bu maddeyi sağlamıyor GİBİ GÖRÜNÜYOR. Ancak bununla ilgili aşağıda detaya gireceğiz.
iv) Bu maddeye göre oyuncunun eski milli takımıyla A takımı seviyesinde en fazla 3 maça çıkmış olması gerekiyor. Buna resmi maçlar ve hazırlık maçları da dahil. Kerem Demirbay'ın Almanya A takımıyla sahaya çıktığı toplam 2 maç olduğu için bu şartı sağlıyor.
v) Bu maddeye göre A takımıyla çıkılan son maçtan (resmi olsun veya olmasın) 3 yıl geçmiş olması gerekiyor. Kerem Demirbay Almanya A takımıyla son maçına 2017'de çıktığı için bu şartı sağlıyor.
vi) Burada da oynadığı futbol türünün en üst organizasyonlarının final turnuvalarında hiç maç oynamamış olması şartından bahsediliyor. Dünya Kupası özellikle belirtilmiş ve biraz açık olmayan şekilde Konfederasyonların final turnuvaları denilmiş. Tabi Kerem Demirbay Konfederasyon Kupası'nda oynadığı için o turnuvanın majör turnuva finali sayılıp sayılmayacağı önem kazanıyor. Eğer sayılırsa Kerem Demirbay bu şartı sağlamamış olur ama sayılmıyorsa Kerem Demirbay bu şartı da sağlamış olur.
Görüldüğü üzere Kerem Demirbay'ın sağlayıp sağlamadığı şüpheli duran maddeler "iii" ve "vi" numaralı maddeler. Aslında "iii" numaralı maddedeki şartı açıkça sağlayamıyor gibi duruyor gerçi ama onun aşağıda istisnasını açıklayacağım ama önce "vi" numaralı maddedeki şüphe olan Konfederasyon Kupası'nın durumunu tespit edelim. Bunun için yine en yukarıda paylaştığım belgenin Article 9'un yazımı tamamen bittikten sonra altına ekledikleri 33. sayfadan itibaren başlayan "commentary" kısmına başvuracağız.
Commentary kısmında hem maddenin genel kapsamını izah ediyor hem de tek tek a, b, c, d, e bentleri ve onların alt maddelerini açıklamış. Bu açıklamaları yaparken de istisnaları eklemiş.
Elbette bizi c bendi ilgilendiriyor ve c bendiyle ilgili kısım da 36. sayfanın alt kısmında başlıyor. Burada tüm "commentary" kısmındaki açıklayıcı maddeler baştan itibaren numaralandırıldığı için Article 9, madde 2, c bendinden itibaren olan açıklamalar 76. maddeyle başlıyor. 76. maddede diyor ki, eskiden bir oyuncu bir resmi maçta sınırlı süre almış bile olsa takım değiştiremiyordu, bunu değiştiriyoruz vs...
Burada 77. madde yukarıda çevirisini yaptığım maddeleri daha sade bir dille tekrarlamış, isteyen buna da göz atabilir:
Tabi biz dediğimiz gibi 3 ve 6. maddelere bakacağız ama basit olan 6. madde olduğu için 6. maddeye odaklanalım. Onun için "commentary" denilen açıklamalar kısmında biraz daha aşağıya iniyoruz ve vi (77.6) maddesinde kast edilen turnuvaları izah eden 83. maddeye geliyoruz:
Burada tablonun üstündeki açıklamada maddede muğlak kalan "final tournament of a confederation competition" ifadesinde bir futbol türünün "premier" müsabakalarının kast edildiği söylenmiş. "Association football" dediğimiz hepimizin bildiği futbol kategorisindeki (yani futsal veya plaj futbolu olmayan futboldaki) şu an var olan "premier" seviyedeki turnuvalar da altında örnek olarak listelenmiş. Bu örnek listede de Konfederasyon Kupası yok. Maddenin kendisinde de "Dünya Kupası" ve işte yanındaki muallak ifade vardı. Muallak ifadenin açıklamasında da Konfederasyon Kupası yazılmadığına göre Kerem Demirbay'ın Konfederasyon Kupası'nda maça çıkmış olması bu şartı sağlaması bakımından engel teşkil etmiyor. Yani Kerem Demirbay vi (açıklama kısmında 77.6) numaralı maddeyi de sağlamış oluyor.
O zaman son ama en ciddi madde olan iii. (açıklama kısmında 77.3) kalıyor. Kerem Demirbay'ın 23 yaşında resmi bir maça çıkmış olması. Konfederasyon Kupası'nın vi. maddedeki major turnuvalardan sayılmaması sizi yanıltmasın. sonuçta o turnuva ucunda kupa verilen bir FIFA turnuvası olduğu için hala resmi maç sayılan bir turnuva. Yani iii. maddedeki resmi maç kapsamına girer ve Kerem Demirbay o maça çıktığında 21 yaşın üstünde. Peki bu konuyla ilgili "commentary" dediğimiz açıklamalar kısmında ne var?
Hemen 83. maddenin altında 84. madde ve altındaki 85. madde buna dair açıklama ve esneklik istisnasını yazmış, altta da tablo şeklinde bir örnek var ve bu Kerem Demirbay'a en uygun örnek olduğu için onu da dahil ettim. Daha altında ilerleyen sayfalarda başka örnekler de var ama Demirbay'ın durumunu izah eden örnek bu:
Yani FIFA diyor ki Eylül 2020'den önce son resmi maçını oynamış oyuncular bu maça çıkarken ileride bu kuralın değişeceğini bilmiyordu, o yüzden o maça çıktılar diye bu yaş şartını geçmişe yönelik uygulayıp haklarını ellerinden almak doğru olmaz, o yüzden bir geçiş süreci uygulayacağız. Bundan sonra hala kuralları bile bile 21+ yaşında resmi maça çıkmış olanlar milli takım değiştiremeyecekler ama Eylül 2020'den önce 21+ yaşında resmi maça çıkmış olanlar değiştirebilecek.
Alttaki örnek de Demirbay'ın durumuna çok benziyor.
Orada demiş A ülkesinden B ülkesine geçmek isteyen bir oyuncu var.
- Örnek oyuncu 1 Ocak 1993 doğumlu. (Kerem Demirbay da 1993 doğumlu)
- Örnek oyuncu B ülkesinin vatandaşlığını 1 Ocak 2007'de kazanmış (Bu c bendinin ii. maddesi açısından önemli. Yani A ülkesiyle genç seviye dahil il resmi maçına çıktığında B ülkesinin vatandaşı olması lazım ama Demirbay zaten hep TC vatandaşı olduğu için zaten sıkıntı yok)
- Örnek oyuncu A ülkesinin genç takımlarında ilk resmi maçına 3 ocak 2010, son resmi maçına 5 kasım 2013'te çıkmış (yani bunlara çıktığında B ülkesinin vatandaşı. Kerem Demirbay A ülkesi olan Almanya'yla anladığım kadarıyla hiç genç seviye maçlara çıkmamış, o bakımdan zaten problem yok gibi ama çıksaydı da zaten TC vatandaşıydı)
- Örnek oyuncu A ülkesinin A takımıyla 20 Haziran 2017'de (24 yaşındayken) bir Dünya Kupası Eleme maçına çıkmış. (Kerem Demirbay da 23 yaşında Konfederasyon Kupası maçına çıkmıştı)
- Dünya Kupası veya major kıta turnuvalarında A seviyesinde maça çıkmamış (Kerem Demirbay'ın da çıkmadığını yukarıda tespit etmiştik)
- Başvuru Kasım 2020'de yapılmış (Başvurunun oyuncunun son resmi maç oynama tarihi olan 20 Haziran 2017'den 3 yıl geçtikten sonra yapılmış olmasına ve yeni kurallar yürürlüğe girmiş olan Eylül 2020'den sonra yapılmış olmasına atıf var burada. Kerem Demirbay açısından da 2023'te yapılacak bir başvuru zaten bu iki şartı sağlar)
Bu örnek oyuncu için ikinci sütunda yaş sınırı aranmayacağını belirtmiş. Gerekçe olarak da son resmi maçını 18 Eylül 2020'den önce oynamış olmasını göstermiş.
Ve en sağ sütünda da bu oyuncu için "milli takım değiştirmesi MÜMKÜN" demiş. Altına da "yaş sınırı şartı aranmaz" ve "diğer tüm şartları bir arada sağlıyor" diye not düşmüş. Böylelikle Kerem Demirbay'ın sağlamıyormuş gibi göründüğü Article 9, c bendi 2. maddesinin, iii numaralı alt maddesinin (açıklamalarda 77.3) istisnasına girdiği için c bendindeki tüm şartları sağlamış olduğunu görüyoruz.
------------------
Bu bilgi ve belgeler ışığı altında ben eğer Kerem Demirbay ister ve FIFA'ya resmi başvuru yaparsa bundan sonra Türk milli takımında oynama hakkı kazanabilir diye düşünüyorum.
Yukarıda dediklerimi tekrar edeyim. Gördüğünüz üzere sadece ilgili kısmına bakınca bile oldukça detaylı ve uzun bir süreç olabiliyor ve bu regülasyonun çok maddesi var ve hukuki dilde çok ufak detaylar özel bir durumdaki kararı değiştirebilir. Belki bizim incelediğimiz "milli takım değişikliği" kısmının dışında Kerem Demirbay'ın durumunu etkileyen hiç bilmediğimiz bambaşka şartlar vardır. Yani yanılıyor olabilirim, gözümden kaçan detay olabilir ancak temelde eğer Kerem Demirbay her zaman TC vatandaşıydıysa kendisini ilgilendiren Article 9, Madde 2, c bendindeki tüm gerekli şartları sağlıyor gibi duruyor.
DİKKAT! Burada benim kafamı karıştıran tek ek bir ciddi husus var. Kerem Demirbay alt yaş kategorilerinde (U19, U20, U21) Türk milli takımlarında oynamış görünüyor. Ondan sonra Almanya A milli takımında oynamış. Bu belgedeki Article 9, madde 1'de "bir oyuncu takımını bir kere değiştirebilir" gibi bir şart var. Kendisi bu bir kereye mahsus olan "takım değiştirme" hakkından zaten yararlanmış sayılır mı ondan emin değilim. Bunu belirleyecek olan Demirbay'ın Türkiye'den Almanya'ya geçmeden önce FIFA'ya bu kurallar kapsamında "ben ülke değiştirmek istiyorum" diye bir başvuru yapıp onay almak gibi bir prosedür uygulayıp uygulamadığıdır. Eğer onu yaptıysa bu haktan zaten faydalandığı anlamına gelebilir ama o yıllarda genç seviyeden A seviyeye çıkarken böyle bir başvuru yapmak gerekiyor muydu emin değilim. Buna ek olarak yine Article 9 madde 5'te bir oyuncunun eski ülkesine geri geçebileceğini yazan bir madde var ama onun şartı da yeni ülkesiyle hiç maça çıkmış olmaması. Demirbay Almanya'yla maça çıktığı için ondan da yararlanamaz gibi duruyor. Yani Kerem Demirbay'ın Türkiye milli takımına geçmesine engel olabilecek bir husus varsa o da bu husus olabilir gibi duruyor.
Umarım bu konuyu merak edenlere ışık tutabilmiş, en azından biraz işlerini kolaylaştırmış olabilirim.
Ben de bunun üzerine konudaki resmi belgeyi okumak suretiyle araştırayım dedim ve aşağıdaki bilgilere ulaştım.
Peşinen şunu söyleyeyim. Aşağıda paylaşacağım belgeler FIFA milli takım oyuncu uygunluğuyla ilgili tüm kuralları detayıyla yazıp açıklayan hukuk diliyle yazılmış belgeler olduğundan dolayı hem uzunlar hem de karmaşıklar. Ben de konunun uzmanı olmadığım için atladığım, gözden kaçırdığım noktalar olabilir. İşin tam doğrusunu spor hukukçuları bilecektir. Ben sadece "milli takım değiştirme" konusunun Kerem Demirbay'ı ilgilendiren kısmını elimden geldiğince itinayla inceleyerek ve en doğru çeviriyi yapmaya gayret ederek anladıklarımı aşağıda paylaşıyorum.
FIFA'nın 2020'de yaptığı değişiklikleri derleyerek 2021 başında yayınladığı ve kurallara ek olarak özellikle açıklama kısmında tanıdığı esneklikleri anlattığı şu belgeyi baz alacağım.
https://digitalhub.fifa.com/m/ccab990abf45fcf6/original/ro8mje8vw98yp3rvfbmi-pdf.pdf
Dediğim gibi belge uzun ve vatandaşlık tanımlarından, hangi şartlarda nasıl vatandaşlık değiştirilebileceğine kadar her türlü detayı içeriyor ama Kerem Demirbay gibi milli takım tercihini değiştirmek isteyen oyuncuları ilgilendiren bölüm yukarıdaki belgenin 31. sayfasındaki Article 9.
Kerem Demirbay Almanya ile A takımı seviyesinde resmi bir maça çıktığı için de onu ilgilendiren kısım Article 9'un 2. maddesinin c bendi... O da şöyle:
Gördüğünüz gibi bu c bendinin oyuncunun sağlaması gereken şartları açıklayan 6 alt maddesi var. 2. maddenin başıyla beraber bu c bendinin tam çevirisini yapalım:
Ön not: 2. madde hangi durumlardaki oyuncuların milli takım tercihini değiştirmesine izin verildiğini listeleyen madde, a ve b bentleri A takım seviyesinde oynamamış oyuncular için olduğu için ikisini atlıyorum. d ve e bentleri de sonradan kazanılan vatandaşlıklar veya oynadığı ülkenin vatandaşlığından atılan oyuncularla ilgili, onları da yazmayacağım.
2. Aşağıdaki durumlarda bağlı olduğu federasyonu (yani milli takımını) değiştirme hakkı verilebilir:
c) oyuncu:
i) şu anki milli takımıyla herhangi bir futbol türünde A seviyesinde resmi maça çıktıysa,
ii) şu anki milli takımıyla herhangi bir futbol türünde, herhangi bir seviyedeki ilk resmi maçına çıktığı tarihte, geçmek istediği milli takımın ülkesinin vatandaşlığına sahiptiyse,
iii) şu anki milli takımıyla herhangi bir futbol türünde son resmi maçına çıktığında henüz 21 yaşında değildiyse,
iv) şu anki milli takımıyla herhangi bir futbol türünde, A milli takım seviyesinde, resmi olan veya olmayan 3'ten fazla maça çıkmadıysa,
v) şu anki milli takımıyla herhangi bir futbol türünde çıktığı A milli takım seviyesindeki son resmi veya resmi olmayan maçın üzerinden 3 yıl geçtiyse, ve
vi) Herhangi bir futbol türünde Dünya Kupası veya kıta konfederasyonlarının final turnuvalarında hiç oynamadıysa
Notlar
1. Herhangi bir futbol türünden kasıt; plaj futbolu ve futsalın da dahil olması ama Demirbay bu FIFA'ya bağlı diğer futbol türlerinde oynamadıysa üzerinde durmamıza gerek yok.
2. Burada benim "milli takım" olarak çevirdiğim şey "association" yani bağlı olduğu federasyon aslında, yani eski federasyonunu temsil eden herhangi bir milli takım olabilir. İyice kafa karıştırmasın diye "milli takım" diye çevirdim ama Kerem Demirbay için "şu anki milli takımı" dediğim her şeyi Almanya olarak anlayabilirsiniz. Bu Almanya'nın herhangi bir futbol takımı olabilir, tabi A seviyede diye özellikle yazdığım yerler sadece A milli takım, o ayrı....
c) oyuncu:
i) şu anki milli takımıyla herhangi bir futbol türünde A seviyesinde resmi maça çıktıysa,
ii) şu anki milli takımıyla herhangi bir futbol türünde, herhangi bir seviyedeki ilk resmi maçına çıktığı tarihte, geçmek istediği milli takımın ülkesinin vatandaşlığına sahiptiyse,
iii) şu anki milli takımıyla herhangi bir futbol türünde son resmi maçına çıktığında henüz 21 yaşında değildiyse,
iv) şu anki milli takımıyla herhangi bir futbol türünde, A milli takım seviyesinde, resmi olan veya olmayan 3'ten fazla maça çıkmadıysa,
v) şu anki milli takımıyla herhangi bir futbol türünde çıktığı A milli takım seviyesindeki son resmi veya resmi olmayan maçın üzerinden 3 yıl geçtiyse, ve
vi) Herhangi bir futbol türünde Dünya Kupası veya kıta konfederasyonlarının final turnuvalarında hiç oynamadıysa
Notlar
1. Herhangi bir futbol türünden kasıt; plaj futbolu ve futsalın da dahil olması ama Demirbay bu FIFA'ya bağlı diğer futbol türlerinde oynamadıysa üzerinde durmamıza gerek yok.
2. Burada benim "milli takım" olarak çevirdiğim şey "association" yani bağlı olduğu federasyon aslında, yani eski federasyonunu temsil eden herhangi bir milli takım olabilir. İyice kafa karıştırmasın diye "milli takım" diye çevirdim ama Kerem Demirbay için "şu anki milli takımı" dediğim her şeyi Almanya olarak anlayabilirsiniz. Bu Almanya'nın herhangi bir futbol takımı olabilir, tabi A seviyede diye özellikle yazdığım yerler sadece A milli takım, o ayrı....
Şimdi tek tek bu alt maddelerin Kerem Demirbay özelindeki durumlarını inceleyelim:
i) Bu madde zaten bir şartı değil de c bendinin A milli takımıyla resmi maça çıkmış oyuncuları kapsadığını belirleyen madde, önceden de belirttiğim gibi Kerem Demirbay Almanya ile A milli takım seviyesinde resmi maça çıktığı için bu kapsama giriyor.
ii) Bu maddeye göre milli takımını değiştirmek isteyen oyuncunun eski ülkesinin takımlarıyla (genç yaş takımları da dahil) ilk maçına çıktığında yeni geçmek istediği ülkenin vatandaşlığına sahip olması gerektiğini belirtiyor. Yani Kerem Demirbay için Almanya ile alt yaşlardaki ilk maçına çıktığında bile Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olması gerekiyor. Bildiğimiz kadarıyla Kerem Demirbay her zaman Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığına sahip olduğu için bu kapsama giriyor.
iii) Bu maddeye göre oyuncu son resmi maçına çıktığında 21 yaşında olmamalı. Kerem Demirbay Almanya ile son (ve aslında tek) resmi maçına çıktığında tarih 21.06.2017 Konfederasyon Kupası maçı ve bu tarihte kendisi 23 yaşında. Yani Kerem Demirbay bu maddeyi sağlamıyor GİBİ GÖRÜNÜYOR. Ancak bununla ilgili aşağıda detaya gireceğiz.
iv) Bu maddeye göre oyuncunun eski milli takımıyla A takımı seviyesinde en fazla 3 maça çıkmış olması gerekiyor. Buna resmi maçlar ve hazırlık maçları da dahil. Kerem Demirbay'ın Almanya A takımıyla sahaya çıktığı toplam 2 maç olduğu için bu şartı sağlıyor.
v) Bu maddeye göre A takımıyla çıkılan son maçtan (resmi olsun veya olmasın) 3 yıl geçmiş olması gerekiyor. Kerem Demirbay Almanya A takımıyla son maçına 2017'de çıktığı için bu şartı sağlıyor.
vi) Burada da oynadığı futbol türünün en üst organizasyonlarının final turnuvalarında hiç maç oynamamış olması şartından bahsediliyor. Dünya Kupası özellikle belirtilmiş ve biraz açık olmayan şekilde Konfederasyonların final turnuvaları denilmiş. Tabi Kerem Demirbay Konfederasyon Kupası'nda oynadığı için o turnuvanın majör turnuva finali sayılıp sayılmayacağı önem kazanıyor. Eğer sayılırsa Kerem Demirbay bu şartı sağlamamış olur ama sayılmıyorsa Kerem Demirbay bu şartı da sağlamış olur.
Görüldüğü üzere Kerem Demirbay'ın sağlayıp sağlamadığı şüpheli duran maddeler "iii" ve "vi" numaralı maddeler. Aslında "iii" numaralı maddedeki şartı açıkça sağlayamıyor gibi duruyor gerçi ama onun aşağıda istisnasını açıklayacağım ama önce "vi" numaralı maddedeki şüphe olan Konfederasyon Kupası'nın durumunu tespit edelim. Bunun için yine en yukarıda paylaştığım belgenin Article 9'un yazımı tamamen bittikten sonra altına ekledikleri 33. sayfadan itibaren başlayan "commentary" kısmına başvuracağız.
Commentary kısmında hem maddenin genel kapsamını izah ediyor hem de tek tek a, b, c, d, e bentleri ve onların alt maddelerini açıklamış. Bu açıklamaları yaparken de istisnaları eklemiş.
Elbette bizi c bendi ilgilendiriyor ve c bendiyle ilgili kısım da 36. sayfanın alt kısmında başlıyor. Burada tüm "commentary" kısmındaki açıklayıcı maddeler baştan itibaren numaralandırıldığı için Article 9, madde 2, c bendinden itibaren olan açıklamalar 76. maddeyle başlıyor. 76. maddede diyor ki, eskiden bir oyuncu bir resmi maçta sınırlı süre almış bile olsa takım değiştiremiyordu, bunu değiştiriyoruz vs...
Burada 77. madde yukarıda çevirisini yaptığım maddeleri daha sade bir dille tekrarlamış, isteyen buna da göz atabilir:
Tabi biz dediğimiz gibi 3 ve 6. maddelere bakacağız ama basit olan 6. madde olduğu için 6. maddeye odaklanalım. Onun için "commentary" denilen açıklamalar kısmında biraz daha aşağıya iniyoruz ve vi (77.6) maddesinde kast edilen turnuvaları izah eden 83. maddeye geliyoruz:
Burada tablonun üstündeki açıklamada maddede muğlak kalan "final tournament of a confederation competition" ifadesinde bir futbol türünün "premier" müsabakalarının kast edildiği söylenmiş. "Association football" dediğimiz hepimizin bildiği futbol kategorisindeki (yani futsal veya plaj futbolu olmayan futboldaki) şu an var olan "premier" seviyedeki turnuvalar da altında örnek olarak listelenmiş. Bu örnek listede de Konfederasyon Kupası yok. Maddenin kendisinde de "Dünya Kupası" ve işte yanındaki muallak ifade vardı. Muallak ifadenin açıklamasında da Konfederasyon Kupası yazılmadığına göre Kerem Demirbay'ın Konfederasyon Kupası'nda maça çıkmış olması bu şartı sağlaması bakımından engel teşkil etmiyor. Yani Kerem Demirbay vi (açıklama kısmında 77.6) numaralı maddeyi de sağlamış oluyor.
O zaman son ama en ciddi madde olan iii. (açıklama kısmında 77.3) kalıyor. Kerem Demirbay'ın 23 yaşında resmi bir maça çıkmış olması. Konfederasyon Kupası'nın vi. maddedeki major turnuvalardan sayılmaması sizi yanıltmasın. sonuçta o turnuva ucunda kupa verilen bir FIFA turnuvası olduğu için hala resmi maç sayılan bir turnuva. Yani iii. maddedeki resmi maç kapsamına girer ve Kerem Demirbay o maça çıktığında 21 yaşın üstünde. Peki bu konuyla ilgili "commentary" dediğimiz açıklamalar kısmında ne var?
Hemen 83. maddenin altında 84. madde ve altındaki 85. madde buna dair açıklama ve esneklik istisnasını yazmış, altta da tablo şeklinde bir örnek var ve bu Kerem Demirbay'a en uygun örnek olduğu için onu da dahil ettim. Daha altında ilerleyen sayfalarda başka örnekler de var ama Demirbay'ın durumunu izah eden örnek bu:
84. Hukuki kesinlik prensibini dikkate alarak; "had not turned 21 years old" (21 yaşını doldurmamış) olarak ifade edilen yaş sınırı şartı, şimdiki milli takımıyla herhangi bir futbol türündeki son resmi maçını, Eylül 2020 değişikliklerinin yürürlüğe girdiği 18 Eylül 2020'den önce oynamış oyuncular için aranmaz.
85. Bu bağlamda, bu tarihten önce eski milli takımları için resmi bir müsabakada sahaya çıkmış oyuncular, eski regülasyonlardaki ifadelerden dolayı, bu müsabakada oynamış olmalarının ileride FIFA'nın kurallarında esnekliğe gitmesi durumunda milli takımlarını değiştirmelerine engel olacağını öngörmeleri beklenemezdi. Bu "geçiş" süreci sadece c bendindeki yaş kriteri içindir. Aşağıdaki tabloda da bu yaklaşım için örnekler verilmiştir.
85. Bu bağlamda, bu tarihten önce eski milli takımları için resmi bir müsabakada sahaya çıkmış oyuncular, eski regülasyonlardaki ifadelerden dolayı, bu müsabakada oynamış olmalarının ileride FIFA'nın kurallarında esnekliğe gitmesi durumunda milli takımlarını değiştirmelerine engel olacağını öngörmeleri beklenemezdi. Bu "geçiş" süreci sadece c bendindeki yaş kriteri içindir. Aşağıdaki tabloda da bu yaklaşım için örnekler verilmiştir.
Yani FIFA diyor ki Eylül 2020'den önce son resmi maçını oynamış oyuncular bu maça çıkarken ileride bu kuralın değişeceğini bilmiyordu, o yüzden o maça çıktılar diye bu yaş şartını geçmişe yönelik uygulayıp haklarını ellerinden almak doğru olmaz, o yüzden bir geçiş süreci uygulayacağız. Bundan sonra hala kuralları bile bile 21+ yaşında resmi maça çıkmış olanlar milli takım değiştiremeyecekler ama Eylül 2020'den önce 21+ yaşında resmi maça çıkmış olanlar değiştirebilecek.
Alttaki örnek de Demirbay'ın durumuna çok benziyor.
Orada demiş A ülkesinden B ülkesine geçmek isteyen bir oyuncu var.
- Örnek oyuncu 1 Ocak 1993 doğumlu. (Kerem Demirbay da 1993 doğumlu)
- Örnek oyuncu B ülkesinin vatandaşlığını 1 Ocak 2007'de kazanmış (Bu c bendinin ii. maddesi açısından önemli. Yani A ülkesiyle genç seviye dahil il resmi maçına çıktığında B ülkesinin vatandaşı olması lazım ama Demirbay zaten hep TC vatandaşı olduğu için zaten sıkıntı yok)
- Örnek oyuncu A ülkesinin genç takımlarında ilk resmi maçına 3 ocak 2010, son resmi maçına 5 kasım 2013'te çıkmış (yani bunlara çıktığında B ülkesinin vatandaşı. Kerem Demirbay A ülkesi olan Almanya'yla anladığım kadarıyla hiç genç seviye maçlara çıkmamış, o bakımdan zaten problem yok gibi ama çıksaydı da zaten TC vatandaşıydı)
- Örnek oyuncu A ülkesinin A takımıyla 20 Haziran 2017'de (24 yaşındayken) bir Dünya Kupası Eleme maçına çıkmış. (Kerem Demirbay da 23 yaşında Konfederasyon Kupası maçına çıkmıştı)
- Dünya Kupası veya major kıta turnuvalarında A seviyesinde maça çıkmamış (Kerem Demirbay'ın da çıkmadığını yukarıda tespit etmiştik)
- Başvuru Kasım 2020'de yapılmış (Başvurunun oyuncunun son resmi maç oynama tarihi olan 20 Haziran 2017'den 3 yıl geçtikten sonra yapılmış olmasına ve yeni kurallar yürürlüğe girmiş olan Eylül 2020'den sonra yapılmış olmasına atıf var burada. Kerem Demirbay açısından da 2023'te yapılacak bir başvuru zaten bu iki şartı sağlar)
Bu örnek oyuncu için ikinci sütunda yaş sınırı aranmayacağını belirtmiş. Gerekçe olarak da son resmi maçını 18 Eylül 2020'den önce oynamış olmasını göstermiş.
Ve en sağ sütünda da bu oyuncu için "milli takım değiştirmesi MÜMKÜN" demiş. Altına da "yaş sınırı şartı aranmaz" ve "diğer tüm şartları bir arada sağlıyor" diye not düşmüş. Böylelikle Kerem Demirbay'ın sağlamıyormuş gibi göründüğü Article 9, c bendi 2. maddesinin, iii numaralı alt maddesinin (açıklamalarda 77.3) istisnasına girdiği için c bendindeki tüm şartları sağlamış olduğunu görüyoruz.
------------------
Bu bilgi ve belgeler ışığı altında ben eğer Kerem Demirbay ister ve FIFA'ya resmi başvuru yaparsa bundan sonra Türk milli takımında oynama hakkı kazanabilir diye düşünüyorum.
Yukarıda dediklerimi tekrar edeyim. Gördüğünüz üzere sadece ilgili kısmına bakınca bile oldukça detaylı ve uzun bir süreç olabiliyor ve bu regülasyonun çok maddesi var ve hukuki dilde çok ufak detaylar özel bir durumdaki kararı değiştirebilir. Belki bizim incelediğimiz "milli takım değişikliği" kısmının dışında Kerem Demirbay'ın durumunu etkileyen hiç bilmediğimiz bambaşka şartlar vardır. Yani yanılıyor olabilirim, gözümden kaçan detay olabilir ancak temelde eğer Kerem Demirbay her zaman TC vatandaşıydıysa kendisini ilgilendiren Article 9, Madde 2, c bendindeki tüm gerekli şartları sağlıyor gibi duruyor.
DİKKAT! Burada benim kafamı karıştıran tek ek bir ciddi husus var. Kerem Demirbay alt yaş kategorilerinde (U19, U20, U21) Türk milli takımlarında oynamış görünüyor. Ondan sonra Almanya A milli takımında oynamış. Bu belgedeki Article 9, madde 1'de "bir oyuncu takımını bir kere değiştirebilir" gibi bir şart var. Kendisi bu bir kereye mahsus olan "takım değiştirme" hakkından zaten yararlanmış sayılır mı ondan emin değilim. Bunu belirleyecek olan Demirbay'ın Türkiye'den Almanya'ya geçmeden önce FIFA'ya bu kurallar kapsamında "ben ülke değiştirmek istiyorum" diye bir başvuru yapıp onay almak gibi bir prosedür uygulayıp uygulamadığıdır. Eğer onu yaptıysa bu haktan zaten faydalandığı anlamına gelebilir ama o yıllarda genç seviyeden A seviyeye çıkarken böyle bir başvuru yapmak gerekiyor muydu emin değilim. Buna ek olarak yine Article 9 madde 5'te bir oyuncunun eski ülkesine geri geçebileceğini yazan bir madde var ama onun şartı da yeni ülkesiyle hiç maça çıkmış olmaması. Demirbay Almanya'yla maça çıktığı için ondan da yararlanamaz gibi duruyor. Yani Kerem Demirbay'ın Türkiye milli takımına geçmesine engel olabilecek bir husus varsa o da bu husus olabilir gibi duruyor.
Umarım bu konuyu merak edenlere ışık tutabilmiş, en azından biraz işlerini kolaylaştırmış olabilirim.
Son düzenleme:
