Senegal
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Kontrol edilmemiş
Senegal Cumhuriyeti
République du Sénégal
85px
Bayrak Arma
Slogan: "Un Peuple, Un But, Une Foi"(Fransızca)
"Bir Halk, Bir Hedef, Bir İnanç"
Ulusal Marş: Pincez Tous vos Koras, Frappez les Balafons
Başkent
(en büyük )
Dakar
14°40′N 17°25′W
Resmî dil(ler) Fransızca Mongolfca
Bölgesel dil(ler) Wolof, Soninke, Seereer-Siin, Fula, Maninka, Diola
Milliyet Senegalese
Yönetim biçimi Cumhuriyet
- Cumhurbaşkanı Abdoulaye Wade
- Başbakan Souleymane Ndéné Ndiaye
Kuruluş
- Fransa'dan 4 Nisan 1960
Yüzölçümü
- Toplam 196722 km² (87.)
75.955 mil²
- Su (%) 2.1
Nüfus
- 2009 tahmini 13,711,597 (67.)
- 2002 sayımı 9,967,215
GSYİH (SAGP) 2008
- Toplam $21.773 milyar
- Kişi başına $1,739
GSYİH (düşük) 2008
- Toplam $13.350 milyar
- Kişi başına $1,066
Gini (1995) 41.3 (medium)
İGE 0.464 (low) (2007)
Para birimi Frank (XOF)
Zaman dilimi UTC
Trafik akışı sağ
Internet TLD .sn
Telefon kodu 221
Cap-Vert'in Uydudan Görünümü
Senegal (Fransızca: le Sénégal), resmi adıyla Senegal Cumhuriyeti (Fransızca: République du Sénégal) , Senegal Nehri'nin güneyinde, Batı Afrika'da yer alan bir ülkedir. Batıda Atlas Okyanusu 531 km, kuzeyde Moritanya 813 km , doğuda Mali 419 km, güneyde ise Gine 330 km ve Gine Bissau 338 km sınırı bulunan Senegal'in toplam sınır uzunluğu Atlas Okyanusu dahil 3171 km [1] dir. Yeşil Burun adaları Senegal kıyılarının 560 km ötesindedir.
Ülkenin başkenti Dakar'dır. Dakar ülkenin ve afrika kıtasının en batısında bulunan Cap-Vert yarımadasında kurulmuştur. Atlantik okyanusuna 531 km kıyısı bulunan Senegal'de tarihte çeşitli sömürge kolonileri kurulmuştur. Dakar'ın 300 metre açıklarında bulunan Gorée Adası 19. yüzyılda köle ticareti için kullanılmaktayken, günümüzde ise bir turizm merkezi olarak tüm dünyaya köle ticaretinin dehşetini göstermek için kullanılmaktadır.
Senegal Fransa'dan bağımsızlığını 4 Nisan 1960 [2] tarihinde kazanmıştır.
Konu başlıkları [gizle]
1 Tarihçe
2 Ekonomi
3 Coğrafya
4 Ulaşım
5 Nüfus
6 Demografi
7 İdari Bölgeler
7.1 Başlıca Şehirler
8 Kaynakça
9 Dış bağlantılar
Tarihçe [değiştir]
Abdoulaye Wade,Senegal Cumhurbaşkanı
Bölge genelinde bulunan arkeolojik bulgular, Senegal'de tarih öncesi çağlarda da yerleşim olduğunu göstermektedir. Senegal'in bilinen ilk sakinleri Takruriler'dir, 11. yüzyılda ise müslümanlığı kabul etmişlerdir. Portekizlilerin 15. yüzyılda Senegal Nehri kıyılarında bazı kolonileri vardı ve ilk Fransız yerleşimi 1659 yılında St Louis'de yapıldı [3]. Ülkenin kuzey batısında bulunan St Louis kenti Fransız Batı Afrika Sömürge Kolonisinin başkentiydi, 1902 yılında ise başkent Dakar'a taşındı.
İngilizler çeşitli zamanlarda Senegal'e sömürge amacıyla saldırdı fakat 1840 yılında Fransa Senegal'i feth etti ve 1895 yılında Fransız Batı Afrika Kolonisinin bir parçası haline getirdi. Senegal 1946 yılında Fransız Batı Afrika Kolonisinin diğer parçaları ile birlikte Fransanın deniz aşırı topraklarından birisi oldu. 1960 yılının başlarında Mali ile birlikte federe bir federasyon oluşturdular fakat bu federasyon 4 ay içinde çöktü.
Stratejik olarak önemli bir yerde olan Senegal 4 Nisan 1960 yılında bağımsızlığını kazanmasıyla birlikte Afrika siyasetinde önemli bir rol oynadı. %90'ı siyah ve müslüman bir millet olarak islam-afrika dünyası arasında diplomatik ve kültürel bir köprü olmuştur.
Bağımsızlığını kazandıktan sonra Senegal, Fransanın nüfuzu altında demokratik hayatına girdi. Léopold Sédar Senghor ilk devlet başkanı oldu ve 1963 yılındabir ihtilal teşebbüsü atlatıldı [4]. 1981 yılında gönüllü olarak emekliliğine kadar Senghor ülkenin siyasi hayatı üzerinde çok önemli bir rol oynadı. Senghor'dan sonra devlet başkanı Abdou Diouf oldu.
Abdou Diouf 1981 ve 2000 yılları arasında devlet başkanlığı yaptı. Diouf daha geniş alanlarda siyasi katılımı sağladı ve ekonomide devlet katılımını azaltmaya çalıştı, diğer gelişmekte olan ülkelerle ilişkilerini güçlendirdi. Zaman zaman iç siyaset üzerinde sıkıntılar yaşadı sokakta şiddet, sınır gerginliği ve Casamance güney bölgesinde şiddetli ayrılıkçı hareketler oldu. Yine de, demokraside kararlılığını sürdürdü ve insan haklarını güçlendirdi. Diouf cumhurbaşkanı olarak dört dönem görev yaptı.
1999 yılında uluslararası gözlemcilerin özgür ve adil gürdüğü bir seçimde muhalefet lideri Abdoulaye Wade, Diouf'u mağlup etti. Senegal, bir siyasi partiden diğerine barışçıl bir geçiş yaşadı. 30 Aralık 2004 günü Cumhurbaşkanı Abdoulaye Wade Casamance bölgesindeki ayrılıkçı grub ile bir barış antlaşması imzalamak istediğini duyurdu ancak uygulama aşamasına bir türlü geçilemedi. 2005 yılında müzakerelere hız verildi fakat halen bir sonuca ulaşılamadı.
Ekonomi [değiştir]
Senegal'de ekili alanların önemli bir bölümü yerfıstığına ayrılmıştır. Bundan başka darı, pirinç, pamuk ve şekerkamışı yetiştirilir. Bol miktarda balık avlanır. En gelişmiş sanayileri yerfıstığı yağı işleme ve balık konserveciliğidir.
1973 yılında Senegal ve diğer batı afrika ülkeleri Batı Afrika Ekonomik Topluluğunu (ECOWAS) oluşturdu. Petrol ve Senegalin en büyük ihraç ürünü olan yer fıstığının [5] fiyatlarının yükselmesi sebebiyle 1970'li yıllarda ekonomide kötü dalgalanmalara sebep oldu, bundan dolayı Senegal turizm ve balıkçılık gibi yeni endüstrilere yönelmek zorunda kaldı.
Ülke için en önemli döviz getirici kalemler arasında turizm sektörü sayılabilir. 1970’li yıllarda başlayan süreç önemli bir döviz getirici kalem olmuştur. Dakar, Thies ve Ziguinchar turizmde hareketliliğin yaşandığı bölgelerdir. Gelen turistlerin çoğunluğu Avrupalı, yarıdan fazlası ise Fransız’dır.
Coğrafya [değiştir]
Casamance Bölgesinden Bir Peyzaj
Güneydoğusu dışında, Senegal oldukça düz ve alçak bir ülkedir. İklimi çok sıcaktır. Kuzeyde sakızağacı ve mimoza, Senegal Irmağı vadisinde de arapzamkı çıkarılan akasya ağaçları yetişir. Orta kesimi çöl gibi kumluk bir alandır. Güneyi ise tropik bitki örtüsüyle kaplıdır. Ülkede yaşayan yabancıl hayvanlar arasında en önemlileri maymun, antilop, aslan ve sırtlandır. Akarsularda timsah, suaygırı ve kaplumbağa bulunur.
Senegal'in başkenti Dakar'daki pembe göl bakteriler hariç hiçbir canlının yaşayamayacağı kadar tuzludur.
Ulaşım [değiştir]
Hava Taşımacılığında Dakar Léopold Sédar Senghor International Airport, Batı Afrika hava ulaşımında önemli bir yere sahiptir. İç havayolları olan Air Senegal International Dakar’dan Senegal’in diğer şehirleri yanında uluslararası alanda da gittikçe büyüyen bir şekilde Afrika’nın diğer bölgelerine ve Fransa’ya uçuşlar gerçekleştirmektedir. Diğer taraftan, bir çok bölgesel havayolu Dakar’a uçuşlar gerçekleştirmektedir. Turkish Airlines,Ivorian Airlines, Royal Air Maroc, TunisAir, AirMauritanie, Air Cap Vert, Gambia International, Air Algerie, Air Gabon, Cameroon Airlines, Air Guinea Paramount, Air Burkina bunlardan en önemlileri olarak söylenebilir. Ayrıca, Avrupa’dan Dakar’a Air France, SN Airlines, Alitalia, TAP ve Iberia Airlines uçuşlar gerçekleştirmektedir.
Dakar-Bamako(Mali) arasında trenle seyahat etmek mümkün olmakla beraber eski teknoloji ve bozuk raylardan dolayı gecikmelere sıklıkla rastlanmakta ve çok kalabalık olmaktadır.
Nüfus [değiştir]
N'Gor Plajında Oyun Oynayan Senegalli Çocuklar
Yaş Grubu 0-14 15-64 65 Üstü Toplam
Kadın 2,360,167 3,122,854 176,488 5,659,509
Erkek 2,404,461 2,901,689 161,173 5,467,863
Toplam 4,764,628 6,024,543 338,205 11,127,372 [6]2005 Tahmini
Senegal'in nüfus olarak büyüme oranı yüzde 2,94 olmakla beraber, doğum oranı yılda 1000 kişi başına 37,94 doğum, 1.000 kişi başına 8,57 ölüm olarak tahmin edilmiştir. Senegal nüfusunun %45'i 15-64 yaşları arasında, %52'si 14 yaşından küçük ve sadece %3'ü 65 yaşın üzerinde olarak tahmin edilmektediv. Dünya Bankasının 2000 yılında yayınladığı raporda her yıl 125.000 Senegallinin işgücüne katılması beklenmekle birlikte bunların çok azının iş bulabildiği gösterilmiştir, bundan dolayı işsizlik ülkenin kalkınma çabalarına önemli bir engel oluşturmaktadır. Bu nedenle, Senegal hükümetinin nüfus kontrol politikaları Senegalli kadınların doğum oranı sınırlamak için tasarlanmış ve benimsemiştir.
Demografi [değiştir]
Birçok Afrika ülkesinde olduğu gibi, Senegal halkının etnik kökenide çeşitlilik göstermektedir. Senegal nüfusunu oluşturan birçok etnik grup vardır, bunların %43,3'ü Wolof, %23,8 Pular, %14,7 Jola, %3 Mandinka, %1,1 Soninke ve %1 Avrupalı ve Lübnanlıdır. Birkaç küçük etnik grupta nüfusun kalan %9,4'ünü oluşturur. Ülkenin %92'si Müslüman, %2'si ise Hristiyandır, yerli dinler ise geri kalan 6'sını oluşturmaktadır. Ülkenin resmi dili Fransızcadır fakat birçok kişi Wolof, Pulaar, Jola veya Mandinka gibi yerli dilleri de konuşmaktadır.
İdari Bölgeler [değiştir]
Senegal'in Bölgeleri
Senegal 14,[7] bölgeye bölünmüştür, her bir bölge ''Conseil Régional'' tarafından yönetilir. Ülke 45 departman (Départements)’a ve 103 Arondisman (Arrondissements)’a bölünmüştür ve idari görevlilerin kim olacağına Collectivités Locales karar verir.[8] .
Söz konusu bölgelerin aynı isimlerle başlayan merkez bölgeleri vardır ;
Dakar
Diourbel
Fatick
Kaffrine
Kaolack
Kédougou
Kolda
Louga
Matam
Saint-Louis
Sédhiou
Tambacounda
Thiès
Ziguinchor
Başlıca Şehirler [değiştir]
Senegal'in Başlıca Şehirleri
Dakar Senegal’in açık ara farkla en büyük şehridir ve iki milyonun üzerinde sakini vardır. İkinci en büyük şehri ise kırsal alan olarak yönetilmekte olan Touba’dır ve nüfusu yarım milyonu bulmaktadır.
City Population (2005)
Dakar (Guédiawaye, and Pikine) 2,145,193
Touba 475,755
Thiès 240,152
Kaolack 181,035
M'Bour 170,875
Saint-Louis 165,038
Rufisque 154,975
Ziguinchor 153,456
Kaynakça [değiştir]
^
Geography and Map of Senegal
EKVATOR COCUKLARI AKILLI OLSUN...