İlk kuralı “Türk Vatandaşı Olmak” olan Ankara Muahedesi kapsamında İngiltere için yapılan müracaatların 2020 yılı sonu prestiji ile sonlandırılmasından sonra Hollanda müracaatlarına olan talep artmaya başladı. Pekala bundan sonra ne olacak? Hangi ülkeler bu muahedeyi tanımaya devam edecek? Av. Emre Avşar ile hususun detaylarına dair merak edilenleri mercek altına aldık.
Avukat Emre Avşar’ın husus ile ilgili açıklamaları şu biçimde;
Birleşik Krallığın Brexit ile Avrupa Birliği üyeliğinden çıkmasıyla, 01.01.2021 tarihi itibariyle artık Ankara Muahedesi Kapsamında Vize Müracaatlarını almayacağını duyurmuştu. BBC’nin haberine nazaran artık nitelikli emekçi vizesi için Avustralya’da uygulanan puan sistemi uygulanacak.
Yani artık mevcut muahede kapsamında imtiyazlı pozisyonda olan Türk Vatandaşları bir nevi bu imtiyazlarını kaybetmiş oldular. İngiltere’de Home Office’in bilgilendirmesine nazaran, artık üst segment diye tabir edilen mesleklerin müracaatlarının alınmasına ihtimam gösterilecek. Yeterli derecede İngilizce bilme, nitelikli bir mesleğe sahip olma ve yapılacak iş ile ilgili daha uzun mesleksel deneyim kuralları üzere daha ağır koşullar getirilmiş oldu. Ankara Mutabakatıyla iş gücü eksiğinin giderilmesi ve ada iktisadının güçlenmesi konusunda değerli tahliller elde eden Birleşik Krallık, mutabakat sona erse de çalışma vizesi ve oturum konusunda bu deneyimlerinden yararlanarak daha nitelikli bir iş gücü elde etmeyi düşünüyor.
Pekala, Başka Avrupa Ülkeleri ile İlgili Durum ne?
Ankara Mutabakatı ile vize alımını pahalandıran Avrupa Birliği Ülkelerinin başında Hollanda geliyor. Aslında Ankara Muahedesi özü gereği, imzalandığı andan itibaren bütün Avrupa Birliği üyesi ülkeleri kapsamakta ve karşılıklılık temeli gereği bütün Avrupa Birliği üyelerinin de bu kontrata uyması gerekmekte. Tabi pratikte bu hayal ettiğimiz üzere gelişmiyor, ülkelerin maddeleri, iç yönergeleri ve vize uygulamaları buna müsaade vermiyor. Bunun yanı sıra Ankara Mutabakatına hala prestij eden güneş üzere parlayan bir ülke var Hollanda.
Hollanda Adalet ve Güvenlik Bakanlığının, “AB ve Türkiye arasında ki Mukavele Kapsamında Oturum Müsaadesi Başvuruları” isminde 41 sayfalık bir rehberi bulunmakta. Bu rehberde Türk Vatandaşlarının Ankara Mutabakatı kapsamında Hollanda’da oturum müsaadesi almasının şartları anlatılıyor.
Kimlerin bu mutabakata nazaran vize başvurusunda bulunabileceği, vize başvurusu için nelerin gerekli olduğu, oturum ve nihayetinde vatandaşlık şartlarının ne olduğu ile ilgili bilgiler 41 sayfalık rehberde yer alıyor. Rehber Hollandaca da değil, İngilizce olarak hazırlanmış müracaatçıların rahatça ulaşabileceği ve bilgi edinebileceği bir kaynaktır.
Prof Hukuk Bürosu Avukatlarından Av. Emre Avşar’a bu rehberde bahsedilen müracaat kaidelerinden en değerlilerinin neler olduğunu sorduk?
Tabi ki isterseniz Birleşik Krallığın Eski kurallarıyla mukayeseli olarak bahsedelim.
Öncelikle aile birleşimi, evlilik yolu ile müracaat kaideleri da bu rehberde anlatılsa da biz iş kurma yoluyla vize müracaat kaidelerini inceleyelim istedik.
İlk kural Türk vatandaşı olmak
İkili vatandaşlık sahibi olmak müracaata mani teşkil etmeyecek. Fakat Türk Vatandaşlığı terk edilmiş ise muahede kapsamında vize başvurusundan yararlanılamıyor.
İngiltere’de olduğu üzere Hollanda da kurulacak işle ilgili ayrıntılı bir iş planı istiyor
İş planında yer alması gerekenler rehberde kısaca bahsedilmiş lakin ayrıyeten ir ayrıntılı rehber yok fakat uluslararası standartlara uygun bir iş planının olması gerekmekte. Hollanda müracaatları değerlendirirken iş planında bahsedilen işin de üst segment bir meslek olmasını, başvuran kişinin de yetişmiş bir çalışan olmasını kural koşuyor. Örnek vermek gerekirse yüksek mühendis, genetik bilimci, IT uzmanı, bilişimci, avukat, psikolog vs. gibi Hollanda iktisadında yeri olan mesleklerle ilgili şahısların müracaatlarını olumlu pahalandırıyor. Lakin İngiltere örneğinde durum daha farklıydı, aşçı, kurye, berber, oto tamircisi vb. üzere meslek gruplarından yapılan müracaatlar da sıklıkla kabul ediliyordu.
Hollanda müracaat için gerekli evrakların yeminli tercüman tarafından çevrilmesini kural koşuyor
Fakat evrakların Hollandaca, İngilizce, Almaca ve Fransızca lisanlarından rastgele birisiyle hazırlanabileceğini de söylüyor. Lakin durum İngiltere örneğinde farklıydı, İngiltere’de evrakların kişinin kendisi tarafından İngilizceye çevrilmesi kâfi kabul ediliyordu. Hollanda bu durumda başvuruculara biraz evvel bahsettiğimiz lisanlardan rastgele biriyle müracaat imkânı tanısa da çeviri gerektiren evrakların kesinlikle yeminli tercümanca çevrilmesini istiyor.
Sermaye kaidesi İngiltere müracaatlarında olduğu üzere burada da var
Lakin rehberde minimum sermaye ile ilgili bir açıklama yok bu sebeple Hollanda’da iş kurmak isteyenlerin yapılacak işe nazaran sermayesinin ayarlaması gerekmekte.
Bir öteki değerli fark, iş planında belirtilen finansal raporların Hollanda’da yerleşik bir muhasebeci tarafından tasdiklenmesi gerekiyor. İngiltere örneğinde finansal raporlarla ilgili rastgele bir ön kaide istenmezken, Hollanda iş planı içerisinde yer alan finansal raporlar için tabiri caizse bir “makul garanti raporu” istiyor. Bunun belirli başlı sebepleri olsa da uygulamada müracaatçının sunduğu planla ollan Hollanda devletine yük olmasını istemiyor. Yani planın uygulanabilirliğini ve kişinin kar edip etmeyeceğini bilmek istiyor. Aşikâr başlı ayrıca kaideler olsa da İngiltere ile ayrılan en kıymetli noktaları bunlar diyebiliriz.
Vizeyi aldıktan sonra süreç nasıl yürüyor Hollanda’da?
Vizeyi aldıktan sonraki durumları da İngiltere ile kıyaslamalı olarak anlatmakta yarar görüyoruz. Vizenizi ve oturumunuzu aldıktan sonra şirketinizi kurduğunuzda şirket üzerinden kar elde etme çalışmalarına başlıyorsunuz haliyle. Hollanda’da vergi ve çalışma güvenliği açısından 6 ayda bir rutin olarak müfettişler tarafından şirketinizin faaliyetleri yerinde denetleniyor, Faaliyete devam edip etmediğinizin denetimi yapılıyor. Bildiğiniz üzere İngiltere’de bu türlü bir denetleme kelam konusu değildi. Hollanda Devleti gerçekçi bir faaliyet yürütüp yürütmediğinizi denetim etmek istiyor aksi takdirde muahedenin getirdiği kuralların vatandaşlık hakkı elde etmek için suiistimal edileceğini ve zarara uğrayabileceğini biliyor.
Hollanda vizesi ve oturum kartını alanlar Avrupa Birliği’ne bağlı öteki ülkelerde de faaliyetlerini yürütebiliyorlar
İngiltere örneğinde bu durumun istisnası olmadığını belirtmek gerekiyor. Fakat Hollanda, Avrupa Birliği Çalışma Kanunları hudutları içerisinde müracaatçıların öteki AB ülkelerinde de faaliyetlere devam edilebileceğinin altını çiziyor.
Son olarak vize alındıktan sonra 3 yılın sonunda Hollanda’da iş planına bağlı olmadan istediğiniz işi yapabiliyorsunuz. Hollanda Devleti 3 yıl boyunca karlılık kaidelerini ve başka kuralları sağlayan başvuruculara artık bir hürü tanıyor ve 3 yılın sonunda müracaatçıya istediği işi yapma özgürlüğü veriyor. Artık müracaatçı bir maaşlı çalışan da olabiliyor ya da iş planındaki faaliyetin dışında öteki bir iş de yürütebiliyor. Lakin İngiltere örneğinde müracaatçının vatandaşlığı hak etmesi için süreç boyunca mevcut iş planına nazaran hareket etmesi bekleniyordu.
Sonuç olarak Hollanda’ya müracaat yolu da her vakit açık diyebilir miyiz?
Ankara Mutabakatı kapsamında Hollanda vizesine başvurmak mümkün, Her türk vatandaşı bu manada başvurusunu gerçekleştirebilir. Bahsettiğimiz üzere Hollanda kendine yük olmayacak ve nitelikli çalışanları ülkesinde görmek istiyor. Bu kapsamda müracaatları kabul ediyor.
BEYAZ HABER AJANSI (BHA)